تجربه‌ی هر فرد در زندگی نسبت به فرد دیگر می‌تواند متفاوت باشد. این مطلب که بر پایه‌ی تجربه‌ی شخصی نگارنده است، ممکن است با برخی اصول علمی شناخته‌شده در یادگیری زبان انگلیسی  تفاوت داشته باشد. در لابه‌لای این متن خواهم نوشت که بهتر است زبان انگلیسی را چطور و از روی چه کتاب‌هایی بخوانیم.

قبل از هر چیز باید تاکید کنم که به نظر من اعتماد به نفس و پشتکار دو عامل مهم در یادگیری هستند. در انتخاب کلاس زبان، کتاب زبان، نوع لهجه و… وسواس به خرج ندهید. وسواس زیادی شما را از ادامه خواندن دلسرد می‌کند. یک کتاب را شروع کنید. وقتی شروع کردید به تدریج فرصت می‌کنید که همه چیز را اصلاح کنید.

آیا رفتن به کلاس زبان برای یادگیری زبان انگلیسی ضروری است؟

من فقط یک ترم کلاس زبان انگلیسی رفتم و بعد از آن هم کلاس زبان را ادامه ندادم. البته الان از همان یک ترم رفتن به کلاس زبان پشیمان نیستم. با همان یک ترم خوب فهمیدم که برای یادگیری زبان انگلیسی الزاماً نیازی به معلم و استاد نیست. این همان دستاورد اصلی من از یک ترم کلاس زبان رفتن بود. وقتی کلاس زبان رفتم ۱۱-۱۲ ساله بودم. با این حال بدون آزمون تعیین سطح، در کلاس American Headway 2nd شرکت کردم.

سطح کلاس خیلی بالاتر از سطح زبان من بود. اغلب هم‌کلاسی‌ها چند سالی از من بزرگتر بودند. چون دوست نداشتم سطح پایین‌تر بروم، بالاخره بعد از اولین جلسه تصمیم گرفتم چند کتاب قبل از این کتاب که در آن زبان‌سرا تدریس می‌شد را بخوانم تا بتوانم آن کتاب را بفهمم. خوشبختانه در همان ترم، علاوه بر آن کتاب، شش کتابی را که قبل از این کتاب تدریس می‌شد نیز خواندم و همان کتاب که احتمالا در دو یا سه ترم تدریس می‌شد نیز تمام کردم.

بعد از پایان ترم، تصمیم گرفتم که دیگر کلاس زبان نروم. چون علاوه بر این‌که فاصله خانه ما تا زبان‌سرا کمی زیاد بود، به این نتیجه رسیده بودم  کلاس زبان تنها کاری که می‌کند این است که به دلیل هزینه‌ای که پرداخته‌ایم، ما را مجبور می‌کند که هر هفته به طور منظم سر کلاس بیاییم و زبان بخوانیم. در واقع نقش کلاس زبان یعنی این‌که آدم خودش را ملزم به مطالعه هفتگی کند و از این فضا خارج نشود. در هر صورت اگرچه پس از آن کلاس زبان انگلیسی را ادامه ندادم اما مطالعه زبان را متوقف نکردم.

در دوران دبیرستان و خصوصاً دانشگاه سعی کردم مهارت‌هایم را در زبان انگلیسی‌ تقویت کنم. اگرچه هنوز در صحبت کردن مشکلات زیادی دارم، امّا در خواندن، نوشتن و مهارت شنیداری پیشرفت‌ خوبی کردم. سعی کردم در دانشگاه چند تا از کتاب‌های تخصصی را از روی کتاب اصلی بخوانم. به جز دو یا سه ترم، بقیه ترم‌ها در دانشگاه، خواندن زبان انگلیسی را روزانه و منظم ادامه می‌دادم.

چگونه مهارت‌های زبان انگلیسی خود را تقویت کنیم؟

برای این‌که دامنه واژگان خود را افزایش دهید، طبیعتاً نیاز به مطالعه منظم و روزانه دارید. روزانه هم کلمه جدید یاد بگیرید و هم کلمات قبلی را مرور کنید. حداقل ۳۰ تا ۶۰ دقیقه را صرف بهبود زبان خود کنید. کلمات جدید را در دفتری جداگانه یادداشت کنید و سعی کنید با کاربرد کلمات در جمله آشنا شوید. از همان آغاز برنامه، سعی کنید با فونتیک‌ها آشنایی پیدا کنید تا بتوانید تلفظ درست کلمات انگلیسی را یاد بگیرید. استفاده از یک دیکشنری انگلیسی به انگلیسی مثل دیکشنری لانگمن نیز مفید است. در همین زمینه پیشنهاد می‌کنم مطلب قبلی را با عنوان  «از کدام دیکشنری انگلیسی استفاده کنیم؟» بخوانید.

سعی کنید پیشوندها و پسوندهایی که اسم، فعل یا صفت تولید می‌کنند را خوب یاد بگیرید. چند جدول از مهم‌ترین این پیشوندها در اول کتاب کلمات ضروری تافل (Barron’s Essential words for the TOEFL) نوشته شده است. با یادگرفتن پیشوندها و پسوندها، به راحتی می‌توانید با دانستن یک کلمه، معنی مشتقات آن کلمه را بفهمید.

برخی برای یادگیری و مرور کلمات انگلیسی از جعبه‌های لایتنر ( یا G5) استفاده می‌کنند. با این‌که تجربه‌ای در استفاده از این روش‌ها ندارم، پیشنهاد می‌کنم هنگام نوشتن کلمه بر روی کارت‌ها، یک یا دو جمله نیز از آن کلمه بنویسید تا کاربرد کلمه را خوب یاد بگیرید. همچنین نوشتن مشتقات، مترادف، متضاد و یا کلمات مشابه در کنار کلمه جدید مفید خواهد بود.

چه کتابی برای شروع مناسب است؟

یکی از کتاب‌هایی که از خواندنش پشیمان شدم، کتاب ۵۰۴ واژه کاملاً ضروری بود. من این کتاب را کلمه به کلمه حفظ کردم. تمامی کلمات انگلیسی را که در لابه‌لای متن‌ها هم بود، به خاطر سپردم. فکر می‌کنم اغلب کلماتی که نویسنده این کتاب معرفی کرده، اصلاً پرکاربرد نیست. به نظرم این انرژی را می‌توان روی کتاب دیگری گذاشت. اگر قرار است به جای این کتاب، کتاب دیگری را نخوانید، پس خواندنش بهتر از نخواندنش خواهد بود. همان‌طور که پیشتر گفتم، زیاد وسواس به خرج ندهید. اگر کتاب بهتری نمی‌شناسید، خواندن همین کتاب را از دست ندهید.

سعی نکنید انگلیسی را با خواندن کتاب‌های سنگین و پر از کلمات جدید شروع کنید. ممکن است خیلی زود خسته و دلسرد شوید. کتاب نیز نباید چنان ساده باشد که با خواندن یک کتاب انگلیسی، چیز زیادی یاد نگیرید. من فکر می‌کنم یک کتاب انگلیسی که در هر صفحه آن، ۴ تا ۸ کلمه جدید داشته باشد، برای خواندن و شروع مناسب باشد. نگاهی به مجموعه کتاب‌های English Vocabulary in Use  که دانشگاه کمبریج منتشر کرده، بیندازید. ممکن است کتاب مناسبی را در این میان پیدا کنید. اگر فکر می‌کنید سطح زبان انگلیسی شما چندان خوب نیست، بالاخره باید از یک جایی شروع کنید. زیاد تردید نکنید. شروع کردن به مطالعه هر کتابی ممکن است کمی دشوار باشد. ممکن است چند درس اول کلمات تازه‌ی زیادی داشته باشد. زیاد سخت نگیرید و سعی کنید زودتر شروع کنید.

معرفی چند مجموعه صوتی و ویدئویی برای تقویت مهارت شنیداری

اگر دامنه لغات شما چندان زیاد نیست و تازه‌کار هستید، وقت خود را با دیدن فیلم‌های زبان اصلی تلف نکنید. با این حال اگر می‌خواهید فیلم ببینید، فیلم را با زیرنویس انگلیسی ببینید. برای تقویت مهارت شنیداری (listening) همزمان با یادگیری لغات انگلیسی، سعی کنید گفت‌وگوهای کوتاه و ساده را گوش دهید. فایل‌های صوتی شش دقیقه انگلیسی (Minutes English 6 ) یا Landon Life و همچنین مجموعه ویدئویی Study English IELTS Preparation Series 1-3 بسیار مفید خواهد بود. دیدن مجموعه مستند Future که به زبان انگلیسی است و در مورد فناوری‌های گوناگون توضیح می‌دهد، جذاب است. دیدن برخی از مستندهای BBC با زیرنویس انگلیسی نیز می‌تواند به تقویت مهارت شنیداری شما کمک کند.

سعی کنید متن انگلیسی فایل‌های صوتی که برای گوش دادن انتخاب می‌کنید، بیابید تا مهارت شنیداری شما زودتر پیشرفت کند. زمان بیشتری را برای یادگیری و مرور کلمات جدید (نسبت به دیدن مستند و گوش دادن به فایل‌های صوتی) در نظر بگیرید. از آن‌جا که در مورد وضعیت کپی رایت این مجموعه‌ها اطلاعی ندارم، از گذاشتن لینک دانلود خودداری کرده‌ام.

برای تقویت Speaking، اعتماد به نفس بیشتری نیاز دارید. نترسید و خجالت نکشید. اگر کسی ندارید که بتواند با شما انگلیسی صحبت کند، با خودتان صحبت کنید. با در و دیوار صحبت کنید. مطمئن باشید آن‌ها جملات شما رو گوش می‌کنند! اگر سه مهارت دیگر را خوب فرابگیرید، شاید نتوانید جملات خود را تصحیح کنید اما به اشتباه خود پی می‌برید. کم‌کم همه چیز بهتر می‌شود.

آیا دانستن گرامر ضروری است؟

خیلی از دوستان زمان زیادی را صرف یادگیری گرامر می‌کنند. من به جز همان گرامری که در دوران دبیرستان یاد گرفتم، هیچ چیز دیگری نخواندم. پیشنهاد می‌کنم وقت زیادی را برای یادگیری گرامر صرف نکنید. یک کودک ۴-۵ ساله انگلیسی با این‌که نه از گرامر چیزی خوانده و نه فعل و فاعل را می‌شناسد، خیلی خوب انگلیسی صحبت می‌کند.

علی‌رغم این‌که وضعیت ما با کودکان قابل قیاس نیست اما وقتی مطالعه روزانه داشته باشید، نیازی به خواندن گرامر نخواهید داشت. وقتی جملات زیادی را خوانده باشید و کاربرد کلمات را زیاد دیده باشید، خودبه‌خود بدون آن‌که چیزی از گرامر بدانید، دستور زبان انگلیسی را رعایت می‌کنید. اگر به دنبال گرفتن نمره بالا در آزمون تافل یا آیلتس نیستید، می‌توانید خواندن زبان انگلیسی را با دانستن گرامر کتاب‌های انگلیسی دبیرستان شروع کنید.

خواندن متن مجلات و سایت‌های انگلیسی

سعی کنید متنی را در مورد موضوع مورد علاقه‌تان پیدا کنید و آن را بخوانید. متن‌های ساده و جدید را انتخاب کنید. خودتان متن مناسب را بیابید. اگر رشته شما ادبیات است، خواندن متنی در مورد آب‌بندی کمپرسورها برای شما سودی نخواهد داشت. اگر رشته شما مهندسی شیمی است دنبال متن انگلیسی نمایش‌نامه‌های شکسپیر نگردید. مجموعه کتاب‌های Cambridge Vocabulary for the IELTS  به صورت خودخوان هستند و متن‌های عمومی خوب و جدیدی را انتخاب کرده است.

فهرست کلمات پرکاربرد انگلیسی

موسسه لانگمن با آنالیز ۳۹۰ میلیون کلمه، لیستی از ۳۰۰۰ کلمه پرکاربرد در زبان انگلیسی را منتشر کرده است. PDF این لیست را می‌‌توانید از این‌جا دانلود کنید. احتمالا بیشتر این کلمات را بلد باشید. با این حال، می‌توانید برخی از این کلمات را برای فلش کارت یا… انتخاب کنید.